Rinit Nedir?
Alerjik Rinit burnu döşeyen mukozanın (örtünün) enflamasyonu,ödemi veya iltihabıdır. Bu bir virüse bağlı olabileceği gibi bir alerjene de bağlı olabilir ki sorumlu alerjense hastalığa alerjik rinit denir. Viral rinitlerde şikayet 5-7 gün sürebilir ve tekrarlama olasılığı pek yoktur.
Mevsimsel olan alerjik rinit şikayetleri bütün yıl da sürebilmektedir. Bu şikayetlerin başlıcaları burun tıkanıklığı, kaşıntı, hapşırma nöbetleri, aksırmalar, geniz akıntısı, öksürüktür.
Alerji Nedir?
Alerji bağışıklık sisteminin bir bozukluğudur, atopi olarak da adlandırılır. Aynı zamanda hipersensitivite reaksiyonlarının ilkini oluşturur. Mast hücresi ve bazofil adı verilen bağışıklık sistemi hücrelerinin immünglobülin E (IgE) adı verilen bir antikor tarafından fazla uyarılması sonucu gelişen aşırı bir bağışıklık sistemi cevabıdır.
Kısaca normal insanlarda bir sorun oluşturmayan bir maddeye karşı aşırı reaksiyon gösterme durumudur, yani bir yanlış alarmdır. Bu yanlış alarm burunda olursa alerjik rinit, akciğerlerde olursa alerjik asthma, gözlerde olursa alerjik konjoktivit, ciltte olursa da alerjik dermatit olarak adlandırılır. Bu durumun gelişmesinde genetik ve çevresel faktörler beraber etkili olurlar.
Alerjik Rinit Nasıl Olur?
Burun mukoza zarının alerjen adı verilen çeşitli yabancı maddelere aşırı tepki vermesi, alerjik rinit olarak bilinen bir hastalığa neden olur. Vücudun bağışıklık sistemi, alerjenleri yanlışlıkla tehlikeli olarak gören maddelerdir. Burun mukoza zarı, semptomları nedeniyle alerjenlere maruz kaldığında tahriş olur.
Aşağıdaki faktörler, alerjik rinitin nedenlerini açıklar:
Alerjen Maruziyeti: Ana nedeni alerjenlerdir. Polenler, toz akarları, hayvan tüyleri, küf sporları, böceklerin salgıları ve kimyasal irritanlar bu alerjenlerin birkaç örneğidir. Bir kişinin vücudu bu alerjenlere aşırı tepki verir.
Bağışıklık Sistemi Tepkisi: Alerjenlere maruz kaldığınızda bağışıklık sistemi onları tehlikeli olarak algılar ve antikorlar üretir. Vücudun histamin gibi kimyasallarını serbest bırakan bu antikorlar, burun mukozasını tahriş eder.
Burun Mukozası İltihaplanması: Histamin ve diğer kimyasallar burun mukozasını tahriş eder ve iltihaplanmasına neden olur. Bu iltihaplanma, gözlerde kaşıntı, hapşırma, burun akıntısı ve burun tıkanıklığı gibi alerjik rinit belirtilerine neden olabilir.
Genetik yatkınlık, çevresel faktörler ve maruziyet süreçleri, birkaç nedeni olabilir. Ek olarak, mevsimsel olarak (polen alerjisi) veya yıl boyu olarak (perennial alerjisi) olabilir. Diğer alerjenler tüm yıl boyunca mevcut olabilir, ancak polen alerjisi genellikle belirli bir mevsimde ortaya çıkar, özellikle ilkbahar ve yaz aylarında.
Alerjik rinit tedavisi, semptomları hafifletmeyi ve alerjenlere maruziyeti azaltmayı amaçlar. Antihistaminik ilaçlar, burun spreyleri, alerji immünoterapisi (alerji aşıları) ve alerjenlerden kaçınmak bu tedavi yöntemlerinden bazılarıdır.
Alerjik Rinit Tedavisi Nasıl Yapılır?
Alerjik rinit tedavisi, alerjenlere maruziyeti azaltmayı ve semptomları hafifletmeyi amaçlar. Hastanın yaşam tarzı, alerjenlere karşı duyarlılığı ve semptomların şiddeti, tedavi planının değişmesine neden olabilir. Aşağıdakiler, alerjik rinit tedavisinde kullanılabilir:
İlaç Kullanımı:
Antihistaminikler: Temel nedeni olan histamin gibi kimyasalların etkilerini antihistaminik ilaçlar bloke ederek hafifletirler. Reçetesiz veya reçeteyle kullanılabilirler.
Burun Spreyleri: Burun spreyleri, burun tıkanıklığını ve akıntısını hafifletmeye yardımcı olabilir. Kortikosteroid spreyler ve dekonjestan spreyler, ilaç kategorisinde yer alır.
Göz Damlaları: Gözde kaşıntı, sulanma ve kızarıklık gibi semptomları tedavi etmek için özel göz damlaları kullanılabilir.
Alerji Bağışıklık Tedavisi veya Alerji Aşıları:
Alerji aşıları, vücudun alerjenlere daha az duyarlı hale gelmesine yardımcı olmak için uzun vadeli bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi, alerjenlere karşı toleransı geliştirerek semptomların sıklığını ve şiddetini azaltabilir. Bununla birlikte, bu tedavi uzun vadeli olacaktır ve bir alerji uzmanı tarafından yönlendirilmelidir.
Alerjenlere maruz kalmamak:
Tetikleyen alerjenlerin bilinmesi durumunda, bu alerjenlerden kaçınmak semptomları azaltabilir. Toz akarlarına alerjiniz varsa, yatak odasında alerjen geçirmez örtüler kullanabilirsiniz. Polen alerjiniz varsa, polen yüksek olduğu zamanlarda dışarıda daha az zaman geçirmeye çalışın.
Burun Bakımı:
Burun yıkama (nazal lavaj) veya tuzlu su spreyleri kullanarak burun ve sinüslerinizi günlük olarak temizlemek, semptomlarınızı hafifletebilir.
Immunoterapi olarak bilinen tabletler:
Belirli alerjenleri tedavi etmek için bazı alerji tabletleri (örneğin sublingual alerji tabletleri) kullanılabilir. Bu tabletler, alerji aşılarına benzer şekilde çalışır ve alerjenlere karşı toleransı artırmayı amaçlar.
Alerjik Rinitte Hangi Şikayetler Vardır?
Burunda; tıkanıklık, kaşınma, akıntı, hapşırma nöbetleri, geniz akıntısı, yüzde basınç ve ödem vardır. Gözlerde kaşınma kızarıklık, sulu akıntı, göz altlarında morluk oluşur. Boğazda yanma, ağrı, öksürük, kaşıntı hissi, ses kısıklığı ve tat bozukluğu olabilir.
Uykuda sık uyanma, horlama, boğaz kuruluğuna yol açabilir. Bu da gün içinde uyuklamaya ve verimlilikte düşmeye sebep olabilir. Hastalar sürekli ellerinde mendille gezen, hapşıran, aksıran, gözleri ıslak, göz altları şiş tiplerdir.
Alerjik Rinit Kaça Ayrılır?
Genelde üçe ayrılır:
Mevsimsel: Şikayetler genelde ilkbahar veya sonbaharda olur. Alerjenler ise ilkbaharda ağaç polenleri, sonbaharda ise ot polenleridir.
Yıl boyu süren: Şikayetler bütün yıl sürer. Alerjenler ise ev tozları (akarlar), küf mantarları, hayvan tüyleridir.
Mixt tip: Her iki tip bir arada görülür. Genelde mevsimsel başlar ve yıllar içinde yıl boyu süren formuna dönebilir.
Alerjik Rinit Kimlerde Sık Görülür?
Alerjik rinit genelde sosyokültürel olarak yüksek toplumlarda görülür ve her 5 bireyin 1`inde vardır. Genetik bir hastalıktır ve çevresel faktörler hastalığın ortaya çıkmasını kolaylaştırır. Yapılan çalışmalar çiftlikte yaşayan çocuklarda, şehirde yaşayanlara göre çok daha düşük görülmüştür.
Hastalarda şikayetler farklı dönemlerde farklı şiddette seyreder. Başlangıç yaşı genelde 5-6 yaş gibidir ama 30 veya 40`lı yaşlarda da ortaya çıkabilir. Şehir değişikliği, iş değişikliği, ortam değişikliği, okul değişikliği hastalığın ortaya çıkmasını kolaylaştırır.
Alerjik Rinit Belirtileri Nelerdir?
Burun mukozasının alerjenlere karşı aşırı reaksiyonu alerjik rinit olarak bilinir ve çeşitli belirtilere neden olabilir. Belirtileri arasında şunlar yer alır:
- Burun Tıkanıklığı: En belirgin belirtilerden biri burun pasajlarının şişmesi ve tıkanmasıdır. Bu nedenle, normal burun solunumu zor olabilir.
- Burun Akıntısı: Burun akıntısı genellikle berrak ve suludur. Burun akıntısı her zaman olabilir.
- Hapşırma: Alerjenlere maruz kalmak hapşırmayı sıklaştırabilir.
- Burun Kaşıntısı ve Yanma: Burununuz yanabilir veya kaşıntı yapabilir.
- Göz Belirtileri: Gözlerde sulanma, kızarıklık, şişlik ve kaşıntıya neden olabilir.
- Boğaz Kaşıntısı ve Öksürük: En yaygın belirtileri boğazda kaşıntı ve öksürüktir.
- Baş Ağrısı: Özellikle sinüslerde tıkanıklık olduğunda, bazen baş ağrısına neden olabilir.
- Ses Değişiklikleri: Boğaz tahrişi nedeniyle ses değişiklikleri olabilir.
- Yorgunluk ve Halsizlik: Belirtileri kişinin yaşam kalitesini etkileyebilir ve onları yorgunluk ve halsizlik duygusuna neden olabilir.
Maruz kalınan alerjenlerin türüne, kişinin duyarlılığına ve semptomların şiddetine bağlı olarak, semptomları değişebilir. Alerjen sezonlarına veya maruziyetine bağlı olarak semptomlar genellikle artabilir veya azalabilir. Alerjik rinitin belirtileri, soğuk algınlığı veya grip gibi başka hastalıklarla karıştırılabilir, ancak ayırt edici özelliği, semptomlarının uzun süreli ve tekrarlayıcı olmasıdır. Belirtileri yaşıyorsanız, bir doktor ile görüşmek ve uygun bir tanı ve tedavi planını belirlemek çok önemlidir.
Alerjik Rinit Tanısı Nasıl Konulur?
Alerjik rinit tanısı hastanın şikayetleri ve doktorun muayenesi ile konulabilir. llerji testleri tanıyı destekleyen ve tedavi alternatifleri sunan testlerdir. Alerji testinde pozitif çıkmaması hastanın rinit olmadığını göstermez.
Pozitif çıkar ve alerjen tespit edilebilirse aşı tedavi alternatifi hastaya sunulabilir ve korunulması gereken esas madde de bulunmuş olur. Ama tanı için testin pozitif çıkmasına gerek yoktur. Tekrarlayan hapşırma nöbetleri, burun kaşıntısı, burun tıkanıklığı, gözlerde ıslaklık ve öksürük nöbetleri olması kişinin alerjik rinit olabileceği yönünde önemli şikayetlerdir.
Alerjik Rinit Ciddi Bir Hastalık Mı?
İnsanların yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen ve rahatsız edici bir durumdur, ancak ciddi bir sağlık sorunu olarak kabul edilmez. Burun mukozasının alerjenlere karşı aşırı tepki vermesi, alerjik rinit olarak bilinen bir durumda çeşitli semptomlara yol açabilir. Bu semptomlar genellikle her mevsim veya yıl boyunca tekrarlanabilir.
Alerjik Rinit Tedavisi Fiyatları 2024
Alerjik rinit tedavisinin maliyeti, sağlık sigortası durumunuz ve tedavi seçenekleriniz gibi çok sayıda faktörden etkilenebilir. Alerjik rinit tedavisi fiyatları 2024 hakkında bilgi almak için bizlere ulaşabilirsiniz.