Alerjik Rinit Nedir?

Bağışıklık sisteminin belirli maddelere aşırı tepki vermesi, alerjik rinit olarak bilinen burun iltihabıdır. Sonuç olarak, polen, toz, hayvan tüyü veya küf gibi alerjenler solunum yoluyla vücuda girdiğinde vücut alerjenlere maruz kalır. Bağışıklık sistemi, bu maddeleri tehlikeli olarak algılar ve histamin gibi kimyasallar salgılar.

Bu süreç sonucunda burun akıntısı, hapşırma, burun tıkanıklığı, gözlerde kaşıntı ve sulanma gibi belirtiler ortaya çıkar. Alerjik rinit genellikle mevsimsel olarak ortaya çıkar, özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında, ancak bazı insanlarda yıl boyunca sürebilir. Tedavide alerjenlerden kaçınmak, antihistaminik ilaçlar kullanmak ve doktorun önerdiği tedavi programına uymak çok önemlidir. Yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir, bu yüzden alerjik rinit semptomların kontrol altına alınması çok önemlidir.

Alerjik Rinit Tedavisi Nasıl Yapılır?

Alerjik Rinit Tedavisi, kesinlikle standart değildir ve kişiseldir. Hastanın yaşı, genel durumu, eşlik eden hastalıkları, hastalığının şiddeti ve tedaviye uyumu gibi etkenlere göre bireysel bir tedavi stratejisi izlenir.

Ne alerjisi olursa olsun tedavide 4 alternatif vardır. Birlikte veya tek başına kullanılabilir.

İlaç Tedavisi: İlaç  tedavinin her basamağında vardır. Bunlar kortizonlu burun spreyleri, serum fizyolojikli burun spreyleri, burun açıcı (dekonjestan) haplar, antihistaminik haplar, alerjiyle teması farklı şekilde önleyen (antilökotrien) haplar.

Serum fizyolojikli burun spreyleri her yaşta özellikle gebelikte rahatlıkla kullandığımız burunda mekanik temizlik sağlayan yıkama solüsyonlarıdır. Hazır şekilde eczanelerden temin edilebildiği gibi evde kendimizde hazırlayabiliriz.

Bunun için bir bardak kaynamış sıcak suya 1 çay kaşığı tuz,1 çay kaşığı da karbonat attıktan sonra karıştırılır. Soğuduktan sonra burna enjektörlerle sıkılır ve burun temizlenir. 5 ile 7 gün aralıksız yapılabilir.

Kortizonlu burun spreyleri alerjik rinit 1. basamak tedavidir. Kullanımı sırasında baş öne doğru eğilir ve sprey her burun deliğine ikişer defa sıkılır ardından içe doğru nefes çekilir ve spreyin etkisi artırılır. 2 hatta 3 kutu sprey aralıksız olarak kullanılabilir.

Özellikle yeni nesil spreylerde sistemik yan etki çok azdır ve 2 yaştan itibaren kullanılabilir.Lokal yan etkiler ise burunda kabuklanma,kanama ve kurumaya sebep olabilir.

Haplardan burun açıcı (dekonjestan) olanlar 5-7 gün süresince kullanılabilir. Yan etkisi nedeniyle kalp, tansiyon, prostat büyümesi olanlar ve glokom hastalarında dikkatli kullanılmalıdır. Günde 2`den fazla kullanmak boğazda kuruluğu artırır, uyku hali yaratabilir ki yine dikkatli kullanılmalıdır.

Antihistaminik adı verilen burunda akıntı, hapşırma ve kaşıntıya iyi gelen haplardan da 1 ya da 2 ay düzenli kullanılabilir. Burun tıkanıklığı dışında tüm alerjik rinit şikayetlerine iyi gelir. Özellikle yeni jenerasyon antihistaminiklerde yan etki de azdır. En sık görülebilecek yan etkileri uyku hali, sersemliktir. Tedavide çoğunlukla 2. basamaktır ve steroidli spreylerle kombine kullanılabilir.

Antilökotrien adı verilen ilaçlar ise özellikle akciğer şikayeti olan hastalarda etkilidir. Alerjenin hücre duvarına yapışmasını engeller ki diğer ilaçlardan farklı bir etki mekanizması vardır. Çocuklarda kullanımı çiğneme tableti şeklindedir.Akut durumlarda etkisi yoktur. Korunma amaçlı kullanılır.

Korunma Tedavisi: Alerjik rinitte en önemli tedavi korunmadır. Öncelikle yapılacak basit bir testle alerjen tespit edilebilirse ona göre korunma önlemleri alınmalıdır. En sık görülen alerji sebebi ev tozlarıdır ki ortamı, yatak odasını ona göre dizayn etmek önemlidir.

Hayvan tüyü alerjisinde hayvanın mutlaka  ortamdan uzaklaştırılması gerekmektedir. Buna rağmen 3-4 ay ortamda alerjenler kalabilir. Polen alerjisinde polen mevsimine dikkat etmek gerekir ve polen yükünü ortamda tutmayacak her türlü önlem alınmalıdır.

Diğer tedavilerden hangisi alınırsa alınsın korunma mutlaka yapılmalıdır. Bu bir yaşam biçimidir ve gelecekte astım gibi ciddi bir hastalıkla karşılaşmamak için alerjenden ömür boyu korunulmalıdır.

İmmünoterapi (Aşı) Tedavisi: Aşı tedavisi alerjik rinitte kalıcı olan tek tedavidir. Bu tedavinin mantığı alerjenin az dozlarda hastaya verilmesi ve hastanın duyarsızlaştırılmasıdır. Tedavi süresi 3.5 yıldır ve az dozdan başlayarak yüksek dozlara çıkılır ve kişi bu alerjene karşı duyarsızlaştırılır.

Literatürdeki ortalama başarı %60-%90 arasında değişmekle beraber benim kendi çalışmamda bu oran %89`dur, iyi hasta seçiminde tedavi oranı yüksek tutulabilir. Bir hastanın aşı tedavisine uygunluğunu yapılacak alerjik prick testiyle karar verilir.

Aşı tedavisi günümüzde 2 şekilde yapılmaktadır. Subkutan (cilt altı) ve Sublingual (dil altı) olmak üzere. Dil altı olan tedavide kullanım daha kolay ve yan etki potansiyeli daha düşüktür.


Cerrahi Tedavi: 
Alerjik rinitte cerrahi tedavi yardımcı tedavidir. Burunda deviasyon, konka hipertrofisi, nazal polip veya sinüzit gibi organik patolojiler cerrahi olarak düzeltilirse en azından burun tıkanıklığını azaltılıp burnun fizyolojisini düzeltebiliriz. Cerrahi hiç şüphesiz alerjiyi düzeltmez fakat alerjinin yol açtığı patolojileri ortadan kaldırabilir.

Hangi tedavi yapılırsa yapılsın, alerjik rinit bir yaşam biçimidir ve hastanın düzenli takibi ve tedavisi bu konuda tecrübeli bir ekip tarafından yapılmalıdır.

Alerjik Rinit Belirtileri

Burun ve solunum yollarının alerjenlere karşı aşırı duyarlılığı, alerjik rinit belirtilerini oluşturur. Sürekli hapşırma, özellikle sabahları artabilir, en yaygın belirtiler arasındadır. Bunun yanında sıklıkla burun tıkanıklığı ve burun akıntısı görülür. Bu durumlar hastanın nefes almasını zorlaştırarak yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Alerjik rinit belirtileri, gözlerde sulanma, kızarıklık ve kaşıntı olabilir. Kulakta basınç hissi ve geniz akıntısı gibi daha az bilinen semptomlar da bazı hastalarda görülebilir.

Alerjik rinit belirtileri arasında boğazda kaşıntı, kuru öksürük ve yorgunluk hissi yer alır. Alerjenlerle temas edildikten sonra bu belirtiler genellikle kısa bir süre sonra ortaya çıkar ve özellikle polenlerin arttığı dönemlerde şiddetlenebilir.

Alerjik Rinit Nasıl Yok Edilir?

Alerjik rinit tamamen tedavi edilemese de, semptomları yönetmek ve yaşam kalitesini iyileştirmek mümkündür. Alerjenlerden olabildiğince uzak durmak ilk adımıdır. Örneğin, polene alerjisi olan bir kişi için, polen mevsiminde dışarı çıkmak gerektiğinde maske kullanmak, pencereleri kapalı tutmak ve klima filtrelerini düzenli olarak temizlemek faydalı olabilir. Toz akarlarına karşı alerjisi olanlar için, evdeki halı ve yatakların sık sık temizlenmesi ve toz tutmayan kumaşlar kullanılması gerekir.

Alerji belirtilerini hafifletmek için burun spreyleri, antihistaminik ilaçlar ve dekonjestanlar da etkili olabilir, ancak doktor kontrolünde kullanılmalıdır. Daha ileri düzey bir tedavi olarak immünoterapi (alerji aşısı), alerjenlere karşı vücudu eğiterek semptomları hafifletmeyi amaçlar. Bu tedavi her hastaya uygun olmayabilir ve aylarca sürebilir. Kesin bir tedavisi olmasa da, doktor gözetiminde uygulanan bu önlemler ve tedaviler semptomların çoğunu kontrol altına alır.

En İyi Alerjik Rinit İlacı Hangisi?

Kişinin alerjisinin şiddetine, alerjen türüne ve ihtiyaçlarına göre en iyi alerjik rinit ilacı belirlenir. Antihistaminikler, kortikosteroid burun spreyleri ve dekonjestanlar en yaygın ilaçlardır. Antihistaminikler, hızlı etki gösterdikleri için alerjik reaksiyonları önlemek için yaygın olarak tercih edilir. Bu gruptaki alerjiler gün boyunca hafifletilir, ancak feksofenadin, loratadin ve setirizin gibi isimler uykuyu engellemez. Burun tıkanıklığı ve iltihaplanmayı azaltmada daha etkili olan kortikosteroid burun spreyleri daha uzun süre etkilidir. Günlük kullanım, flutikazon ve mometazon gibi steroid içeren spreyler ile semptomların büyük ölçüde kontrol altına alınmasını sağlar.

Burun tıkanıklığı için hızlı bir çözüm sunan dekonjestanlar, yan etkiler nedeniyle uzun süre kullanılmamalıdır. Tedavi planını belirlerken bir uzmana danışmak önemlidir çünkü doktor kişinin hangi ilaçtan en iyi fayda sağlayacağını seçmelidir. Alerjenlerden korunma stratejileri, ilaç tedavisiyle kombine edildiğinde daha iyi sonuç verir.

Alerjik Rinit Kaç Gün Sürer?

Kişinin maruz kaldığı alerjen ve alerji türü, alerjik rinitin süresini belirler. Mevsimsel alerjik rinit, polen mevsimi boyunca semptomlarını sürdürebilir ve genellikle birkaç hafta ile birkaç ay arasında sürer. Örneğin, bahar aylarında ağaç polenleriyle ortaya çıkabilir ve polenler ortadan kalkana kadar semptomlara neden olabilir.

Pereniyal ise toz, hayvan tüyü veya küf gibi sürekli alerjenlere bağlı olarak yıl boyunca semptomlarını sürdürebilir. Tedavi edilmediğinde semptomlar tekrarlayabilir. Ancak, alerjenlerden kaçınma ve ilaç kullanma yoluyla belirtiler hafifletilebilir ve kontrol altına alınabilir.

Kimler Risk Altında?

Risk altında olanlar genellikle ailelerinde alerji geçmişi vardır. Bir kişinin ebeveynleri veya kardeşleri alerjik rinite sahipse, o kişinin de alerjik rinit geliştirme riski vardır. Ek olarak, çocuklukta alerjenlere uzun süre maruz kalmak, bağışıklık sistemini zayıflatır ve ilerleyen yaşlarda geliştirme olasılığını artırır.

Sigara dumanına maruz kalmak, özellikle çocuklar için çok tehlikelidir çünkü duman solunum yollarını tahriş ederek alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Şehirde yaşayan ve özellikle hava kirliliğine sık maruz kalan insanlar da risk altındadır. Bunun yanı sıra, mevsimsel olarak polen yoğunluğunun yüksek olduğu yerlerde yaşayan insanlar da geliştirme olasılığı daha yüksektir.

Alerji Aşısı Fiyatı 2025

2025 yılında alerji aşısı fiyatı, tedavinin uygulandığı sağlık kurumuna ve uygulanan protokole göre değişebilir. Genellikle, alerjene uzun süre maruz kalmadan önce vücuda küçük dozlarda alerjen verilerek alerji aşısı yapılır. Bu tedavi aylar hatta yıllar sürebilir. Bu süreçte enjeksiyonlar düzenli olarak yapılması gerektiği için tedavi maliyeti zamanla artabilir. Alerji aşısı fiyatı 2025’te seans başına veya tüm tedavi sürecini kapsayacak şekilde paketlenir.

Tedaviye başlamadan önce alerji testlerinin de maliyeti vardır. Özel klinikler ve hastaneler arasında önemli fiyat farkları olabilir, bu nedenle birkaç yerden bilgi almak ve bir doktorla fiyat konusunda konuşmak iyi bir fikir olacaktır.

Alerjik Rinit Tedavisi Fiyatı 2025

Alerjik rinit tedavisi fiyatı, uygulanacak tedavi yöntemine ve tedavinin uygulandığı sağlık kuruluşuna göre değişmektedir. Antihistaminikler, burun spreyleri ve dekonjestanlar, tedavi başlamadan önce kullanılan ilaçlar arasındadır. Bu ilaçların fiyatları markalarına ve dozajlarına bağlı olarak değişebilir. Alerji testleri de tedavi masraflarını etkileyebilir. Alerji aşısı veya immünoterapi gibi daha gelişmiş tedavi yöntemlerinin uygulanması, ilaç tedavisine göre daha pahalı olabilir.

Tedavi başlamadan önce bir uzmana danışmak ve düzenli kontroller yaptırmak da daha fazla para gerektirebilir. Fiyatların net bir şekilde belirlenmesi mümkün değildir çünkü her tedavi süreci farklı olabilir, ancak ortalama bir fiyat aralığını belirlemek için bir sağlık kuruluşuyla konuşmak faydalı olacaktır.